Diêm Nghiệp Là Gì? ⚡️ Top +3 Yếu Tố Cần Có Của Một Diêm Dân

Bạn thường hay nghe mọi người nhắc về diêm nghiệp, nhưng không biết diêm nghiệp là gì? Vậy hãy dành chút ít thời gian đọc bài viết này để hiểu rõ về ngành diêm nghiệp. Cũng như là những điều cần biết về ngành nghề này nhé.

Diêm nghiệp là gì?

Đây là khái niệm cực kỳ quen thuộc với những người dân vùng biển. Đây là một trong số những ngành nghề truyền thống và được duy trì, phát triển đến hiện nay. Nghề diêm nghiệp còn có tên gọi khác là nghề làm muối, nghĩa là công việc khai thác và sản xuất muối. Người lao động trong nghề được gọi là Diêm dân.

Nghề này liên quan đến vùng biển và tập trung ở những khu vực có biển. Hiện tại, ngành đang thu hút rất nhiều lao động, góp phần tạo thu nhập cho người dân sống tại địa phương. Tuy nhiên, để gắn bó được với nghề lâu dài thì cũng không phải là điều đơn giản. Nghề làm muối là nghề có nhiều khó khăn và vất vả. Vì để làm ra được thành phẩm thì người lao động cũng phải đánh đổi nhiều mồ hôi và cả nước mắt.

Hợp tác xã diêm nghiệp là gì?

Theo quy định tại Điều 3 Khoản 5 Thông tư 09/2017 / TT-BNNPTNT hướng dẫn phân loại và đánh giá hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành, thì hợp tác xã Diêm nghiệp được định nghĩa như sau:

Hợp tác Diêm nghiệp là HTX hoạt động trong lĩnh vực khai thác muối (khai thác, nghiền muối và sàng tuyển muối; sản xuất muối từ nước muối hồ, nước biển, hoặc nước muối tự nhiên khác; nghiền, rửa và tinh chế muối để sản xuất) và các dịch vụ liên quan tới khai thác muối.

Hợp tác xã Diêm nghiệp được phân loại dựa trên 4 mức sau:

• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động tốt với tổng số điểm đạt từ 80 điểm – 100 điểm
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động khá: số tổng điểm đạt từ 65 – dưới 80 điểm
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động trung bình với tổng số điểm đạt từ 50 điểm – dưới 65 điểm;
• Hợp tác xã Diêm nghiệp hoạt động yếu có tổng số điểm đạt dưới 50 điểm hoặc trong năm bị cơ quan có thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính về hoạt động của hợp tác xã.
• Hợp tác xã Diêm nghiệp mới thành lập hoặc sản xuất kinh doanh dưới 12 tháng trong năm thì không xếp loại.

Trong đó, có 6 tiêu chí để xếp loại các hợp tác xã Diêm nghiệp được quy định như sau:

• Quy định về doanh thu và kết quả HĐSXKD trong năm của HTX Diêm nghiệp;
• Lợi ích của những thành viên trong hợp tác xã Diêm nghiệp;
• Tổng số vốn hoạt động của hợp tác xã Diêm nghiệp;
• Quy mô thành viên của hợp tác xã Diêm nghiệp, gồm có cả mức ảnh hưởng tích cực đến cộng đồng;
• Những hợp tác xã được khen thưởng trong năm;
• Mức độ hài lòng của thành viên đối với HTX Diêm nghiệp.

Những thuận lợi, khó khăn của nghề diêm nghiệp

Thuận lợi

• Đất nước Việt Nam có đường bờ biển dài hơn 3000km nên đây là nguồn tài nguyên quan trọng đối với Diêm nghiệp.
• Khí hậu Việt Nam có nhiệt độ cao, độ ẩm thấp và gió mạnh cực kỳ thuận lợi với nghề muối.
• Kinh tế phát triển là một trong số các điều kiện thúc đẩy quá trình sản xuất và tiêu thụ muối.
• Các cấp chính quyền đã và đang có nhiều chính sách để hỗ trợ diêm dân, giúp lưu giữ các cơ sở nghề truyền thống.
• Nguồn lao động dồi dào vì thế rất dễ tận dụng để phát triển và lưu giữ nghề.
• Diêm dân đã áp dụng được nhiều phương pháp sản xuất công nghiệp giúp cho công việc nhẹ hơn và nâng cao sản lượng sản xuất.

Khó khăn của nghề muối

• Nghề muối tại Việt Nam vẫn đang áp dụng những phương pháp thủ công là chủ yếu.
• Sản xuất muối phụ thuộc nhiều vào diễn biến thời tiết. Số ngày nắng và mưa trong năm nhiều hay ít sẽ quyết định đến chất lượng và cả sản lượng muối đạt được.
• Tài nguyên nước biển ngày càng phức tạp hơn bởi vì sự ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, mưa trái mùa…
• Quá trình bảo quản muối thô không duy trì chất lượng bởi vì các kho được xây tạm từ những vật liệu không được đảm bảo.
• Quá trình tiêu thụ muối khó khăn hơn do lượng muối trữ còn tồn kho quá nhiều. Trong khi đó, nhà nước vẫn cần phải nhập khẩu muối công nghiệp bởi vì chất lượng muối công nghiệp trong nước không được đảm bảo.

Quy trình sản xuất của nghề Diêm nghiệp

Đây là quy trình sản xuất muối phổ biến nhất cho ra năng suất cao và chất lượng muối sạch. Quy trình này bao gồm 3 giai đoạn chính sau đây:

Giai đoạn 1: Làm nền cát. Giai đoạn này cực kỳ quan trọng trong quá trình sản xuất và làm muối. Diêm dân phải trải đều cát và lăn cát để tạo được một bề mặt thật mịn. Bề mặt cát phải mịn thì muối mới có thể sạch và không bị lẫn cát sau khi muối khô.

Giai đoạn 2: Cấp nước biển vào nền cát. Diêm dân sẽ tạo ra những hệ thống cống để dẫn nước vào ruộng muối. Họ sẽ chọn những điểm mà nước biển có hàm lượng muối cao để xây dựng hệ thống cống. Nước biển có hàm lượng muối cao thì khi nước bốc hơi sẽ cho ra hiệu quả và sản lượng muối cao.

Giai đoạn 3: Phơi nắng và thu hoạch muối. Sau khi dẫn nước vào ruộng, diêm dân sẽ phơi nắng để cho nước bay hơi và kết tinh muối. Tùy vào tình hình của thời tiết và nhiệt độ bề mặt mà tốc độ bay hơi nước nhanh hay chậm. Nhiệt độ càng cao, tốc độ bay hơi và muối kết tinh càng nhanh hơn. Sau khi ruộng muối khô, diêm dân sẽ sử dụng dụng cụ để cào muối lại thành từng đống nhỏ và sau đó thu hoạch muối.

Những yếu tố cần có của một diêm dân

Nơi sống phù hợp với nghề muối

Người gắn bó với nghề làm muối cần phải có nơi sinh sống gần khu vực sản xuất muối. Như thế, quá trình di chuyển, làm việc sẽ giúp bạn tiết kiệm nhiều thời gian hơn. Ngoài ra, nếu diêm dân là người địa phương thì sẽ quen thuộc hơn với khí hậu và thời tiết của khu vực làm muối.

Có sức khỏe ổn định

Người lao động trong nghề Diêm nghiệp cần phải là người có sức khỏe tốt, ổn định. Bởi vì các quy trình sản xuất muối hiện nay đều chủ yếu là làm thủ công nên điều này vô cùng quan trọng. Hơn nữa, sức khỏe tốt mới giúp Diêm dân có thể chịu được các ảnh hưởng của thời tiết, khí hậu, nhiệt độ,…

Có tính cần cù và kinh nghiệm

Nghề làm muối cực kỳ vất vả nên Diêm dân cần phải là người có sự kiên nhẫn và tính cần cù. Nếu có kinh nghiệm sẽ mang lại nhiều lợi thế. Vì như vậy, bạn sẽ nắm rõ được quy trình làm việc và đạt hiệu quả cao hơn.

Tình hình phát triển ngành diêm nghiệp ở Việt Nam

Muối là mặt hàng thiết yếu, đảm bảo an ninh lương thực quốc gia, thậm chí muối xuất khẩu của Việt Nam đã chinh phục được nhiều thị trường sành điệu ở trên khắp thế giới như Nhật Bản, Hoa Kỳ …

Tuy nhiên, trong quá trình phát triển và hội nhập toàn cầu, ngành muối thường xuyên phải đối mặt với tình trạng sản xuất bấp bênh, và việc tăng giảm sản lượng liên tục, chất lượng không đảm bảo đồng đều và nhiều thăng trầm khác. Vì vậy, yêu cầu trước mắt đặt ra đối với ngành là phải chuyển dịch theo hướng hiệu quả và bền vững.

Có thể thấy, Việt Nam là nước phát triển từ nghề làm muối có truyền thống lâu đời, nhờ sở hữu bờ biển kéo dài hơn 3.000 km từ Bắc vào Nam, khí hậu thích hợp cho nghề diêm nghiệp. Sản phẩm muối của Việt Nam được tiêu thụ trong nước không chỉ để phục vụ nhu cầu hàng ngày mà còn sử dụng làm nguyên liệu cho nhiều ngành công nghiệp.

Tuy nhiên, ngành muối của Việt Nam chưa được đánh giá cao, giá bán cực kỳ thấp. Đặc biệt vấn đề quan trọng ở đây đó là sản lượng muối trung bình trong những năm gần (trung bình đạt trên 1 triệu tấn/năm) nhưng vẫn không đáp ứng đủ nhu cầu sử dụng trên khắp đất nước (khoảng từ 1,5-1,6 triệu tấn/năm). Do đó, hàng năm Việt Nam vẫn phải nhập khẩu từ 400.000 cho tới 600.000 tấn muối để đáp ứng nhu cầu trong nước.

Hiện nay, để gỡ được nút thắt cho ngành diêm nghiệp Việt Nam nhiều doanh nghiệp cho rằng chúng ta nên quay về với phương pháp sản xuất muối công nghiệp (muối kết tinh trong thời gian dài, nước chạt sâu, làm sạch sau thu hoạch, cơ giới hóa đồng bộ). Muối công nghiệp đóng một vai trò quan trọng là nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy hóa chất chế biến muối tinh sấy nhằm thay thế muối tinh nhập khẩu từ Thái Lan, Trung Quốc, Ấn Độ.

Đồng thời, nhà nước cần phải thúc đẩy nhanh đầu tư cơ sở hạ tầng cho sản xuất ngành muối, các chế độ ưu đãi vay vốn cho người dân để có thể khích lệ mở rộng quy mô sản xuất muối thủ công và công nghiệp, đáp ứng được nhu cầu tối thiểu của thị trường hiện nay.

Nghề diêm nghiệp có mức lương như thế nào?

Những năm gần đây, giá muối thấp, đầu ra cho các sản phẩm cũng không ổn định. Do đó, thu nhập của Diêm dân không cao, thậm chí có thể không đủ để nuôi sống gia đình. Những người gắn bó với nghề thường là người lớn tuổi và đã làm nghề lâu năm.

Nếu một Diêm dân làm muối trong điều kiện thuận lợi thì thu nhập cũng chỉ khoảng từ 130.000VNĐ/ngày đến 150.000VNĐ/ngày. Vì vậy, khi hiểu được ngành nghề này thì ngày càng có ít người theo nghề. Các lao động trẻ của làng muối cũng có xu hướng bỏ nghề để tìm công việc khác có thu nhập tốt hơn.

Trên đây, chúng tôi đã chia sẻ cho bạn đọc biết diêm nghiệp là gì? Cùng quy trình sản xuất muối và tình hình ngành muối của Việt Nam hiện nay. Nếu bạn đang tìm hiểu thông tin về ngành nghề này thì hi vọng đây là những thông tin hữu ích giành cho bạn.